Quyền lợi và nghĩa vụ của công dân Canada

Nếu bạn dự định tới Canada để học tập, làm việc và định cư, bạn không thể không tìm hiểu về những quyền lợi và nghĩa vụ của công dân nước này. Quyền lợi và nghĩa vụ của công dân Canada được bảo hộ bởi hệ thống pháp luật Canada, phần nào phản ánh những truyền thống, bản sắc và giá trị chung của dân tộc này.

Hệ thống pháp luật Canada gồm nhiều nguồn tập hợp, bao gồm: Những điều luật được Nghị viện và chính quyền cấp tỉnh thông qua, Hệ thống thông luật của Anh, Luật dân sự của Pháp và Hiến pháp bất thành văn được thừa hưởng từ Anh Quốc.

Trong suốt 800 năm lịch sử của một nền tự do có trật tự, những luật lệ đó đã bảo vệ mọi công dân Canada, kể từ khi bản Đại Hiến Chương được ban hành tại Anh quốc năm 1215, trong đó bao gồm:

• Tự do nhận thức và tôn giáo
• Tự do suy nghĩ, tín ngưỡng, ý kiến và thể hiện ý kiến, bao gồm cả tự do ngôn luận báo chí và các phương tiện truyền thông khác
• Tự do hội họp hoà bình
• Tự do tham gia các nhóm hội

Habeas corpus (Quyền bảo vệ nhân thân) được ghi trong Hệ thống thông luật Anh cho phép người dân có quyền được chất vấn các quyết định trái pháp luật của chính phủ.

Năm 1982, Hiến pháp Canada sửa đổi và bổ sung thêm Hiến chương Canada về Quyền lợi và Tự do với phần mở đầu như sau: “Canada được thành lập dựa trên những nguyên tắc công nhận sức mạnh tối cao của Chúa và quy tắc của Pháp luật”, mang ý nghĩa nhấn mạnh tầm quan trọng các truyền thống tôn giáo đối với xã hội Canada cũng như nhân phẩm và giá trị con người.

Nữ Hoàng Anh Elizabeth Đệ Nhị trong lễ ký chuẩn thuận Hiến chương Canada về Quyền lợi và Tự do

Bản Hiến chương tóm tắt những quyền tự do cơ bản, đồng thời thêm vào những quyền lợi khác. Một số điểm quan trọng đáng lưu ý, bao gồm:

• Quyền tự do di chuyển: Công dân Canada có thể sinh sống và làm việc tại bất cứ đâu trên lãnh thổ Canada, tự do xuất, nhập cảnh.
• Quyền của những dân tộc Thổ dân: Các quyền lợi được đảm báo trong Hiến chường sẽ không có ảnh hướng bất lợi nào đến bất kỳ hiệp ước, quyền lợị hay sự tự do của những dân tộc Thổ dân.
• Quyền ngôn ngữ chính thức và quyền giáo dục ngôn ngữ thiểu số: Tiếng Pháp và Tiếng Anh có vị trí ngang nhau tại Nghị viện và trong toàn Chính phủ.
• Nền văn hoá đa sắc tộc: Đây là một yếu tố quan trọng quyết định đến di sản và bản sắc của Canada. Công dân Canada trân trọng sự hiện diện của những ngườii xung quanh, tôn trọng chủ nghĩa số đông và sống trong hoà bình, yên ổn.

Sự bình đẳng giữa nam và nữ

Tại Canada, nam giới và nữ giới hoàn toàn bình đẳng dưới pháp luật. Sự cởi mở và rộng lượng của người Canada khiến họ không chấp nhận những hành động dã man như: bạo lực gia đình, hành quyết theo phong tục, cắt bỏ bộ phận sinh dục nữ, ép cưới hay các tấn công bạo lực liên quan đến giới tính. Các hành vi tội ác này sẽ chịu sự trừng phạt nghiêm khắc thể theo Bộ luật Hình sự Canada.

Một trong những nguyên tắc chính tại Canada là tuân thủ luật pháp

Trách nhiệm của công dân Canada

Tại Canada, quyền lợi luôn đi cùng với nghĩa vụ, có thể kể đến:

• Tuân thủ luật pháp: Một trong những nguyên tắc chính tại Canada là tuân thủ luật pháp. Mỗi cá nhân hay các thành viên Chính phủ đều chịu sự quản lý của pháp luật, không phải bời bất kỳ một hành vi chuyên quyền nào. Không có bất kì ngoại lệ nào trong việc thực thi luật pháp.
• Chịu trách nhiệm với bản thân và gia đình: Có việc làm, chu cấp đầy đủ cho gia đình và luôn cố gắng trong công việc là những giá trị sống quan trọng của người Canada. Công việc góp phần khẳng định nhân phẩm và sự tự tôn của mỗi công dân cũng như đóng góp vào sự thịnh vượng chung của Canada.
• Phục vụ bồi thẩm đoàn: Khi một công dân được gọi thì người đó bắt buộc phải tham gia phục vụ theo đúng pháp luật. Đây được xem như một đặc quyền để hệ thông tư pháp hoạt động dựa trên những bồi thẩm đoàn công minh, được thành lập từ những công dân bình thường.
• Trách nhiệm bầu cử: Quyền lợi bầu cử đi cùng với trách nhiệm tại mỗi cuộc bầu cử cấp bang, thành phố, lãnh thổ hoặc địa phương.
• Giúp đỡ cộng đồng: Hành triệu tình nguyên viên sẵn sàng cống hiến thời gian để giúp đỡ các công việc cộng đồng như: chăm sóc những người có nhu cầu, trông trẻ, tham gia các hoạt động từ thiện, thúc đẩy hoà nhập cộng đồng,... Các công việc tình nguyện chính xác là một con đường hữu ích giúp tích luỹ các kỹ năng cũng như pháp triển mạng lưới bạn bè.
• Bảo vệ và hưởng thụ những vẻ đẹp di sản và môi trường: Bên cạnh vai trò chống lãng phí và ô nhiễm môi trường, mỗi công dân cũng cần góp phần bảo vệ các di sản thiên nhiên, văn hoá và kiến trúc của Canada cho các thế hệ sau.

Bảo vệ đất nước

Nghĩa vụ quân sự không phải là điều bắt buộc tại Canada. Tuy vậy, phục vụ trong Quân đội Canada (hải quân, không quân, lực lượng vũ trang) là một cách cống hiến cho đất nước và cũng được xem là một sự lựa chọn nghề nghiệp tuyệt vời (www.forces.ca). Mỗi công dân có thể phục vụ bán thời gian tại các cơ sở không quân, hải quân... tại địa phương, từ đó tích luỹ những kinh nghiệm, kỹ năng và mối quan hệ quý báu. Những người trẻ cũng có thể học được sự kỷ luật, tinh thần trách nhiệm, các kỹ năng khác khi tham gia vào các trường sĩ quan (www.cadets.ca).

Phục vụ trong Quân đội Canada được coi là một cách cống hiến cho đất nước và cũng là một sự lựa chọn nghề nghiệp tuyệt vời

Công dân Canada cũng có thể phục vụ cho lực lượng Tuần duyên hoặc các dịch vụ khẩn cấp tại địa phương như: lực lượng cảnh sát hay cứu hoả. Chung tay bảo vệ cộng đồng được xem như tiếp nối truyền thống của những người Canada đi trước đã cống hiến sức mình cho đất nước.

Theo Cơ quan Quốc tịch và Nhập cư Canada (CIC)

Xem thêm:

- Vì sao các trường cao đẳng Canada lại thu hút sinh viên đại học?

- Chương trình làm việc Co-op tại Canada

- Cơ hội định cư dễ dàng khi du học Canada tại Red River College (Winnipeg, Manitoba)